محصولات تراریخته

نامه سرگشاده دانشجویان بیوتکنولوژی کشاورزی به عضو محترم هیئت رئیسه انجمن ارگانیک 

بسم الله الرحمن الرحیم

با سلام و کمال احترام،

گفتید: "تولید محصولات تراریخته توسط محققین ایرانی در آزمایشگاه مایه افتخار و مباهات است" و تیتر زدید: "تولید محصولات تراریخته در قبضه مافیای سازندگان سلاح‌های کشتار جمعی جهان" البته ما می‌دانیم که انشاء الله منظورتان تولید کنندگان داخلی نبوده است. 

گفتید: "محصولات تراریخته (که البته بهتر است بگوییم اصلاح ژنتیکی شده) حاصل انتقال یک یا چند ژن بین دو نوع موجود زنده است"، اما نگفتید که انتقال ژن بین گونه‌ها یک فرآیند طبیعی است و علاوه بر اینکه میلیون‌ها سال است که در طبیعت اتفاق می‌افتد، هزاران سال است که در اصلاح گیاهان به روش‌های سنتی نیز توسط کشاورزان و امروزه توسط مؤسسات اصلاح بذر مورد استفاده قرار می گیرد. برای مثال حتماً می‌دانید که گندم نان حاصل تلاقی و انتقال ژن بین دو جنس (فراتر از گونه) گیاهی است که یکی گندم وحشی و دیگری یک نوع علف هرز وحشی بوده است. جالب است و حتماً شما نیز می‌دانید که این فرآیند انتقال ژن بزرگ و وسیع در طبیعت اتفاق افتاده و در نتیجه آن گندم نان ایجاد شده است. 

گفتید: " از دانش انتقال ژن و تولید بذر تراریخته می‌توان به‌عنوان یک سلاح علیه ملت‌ها و ابزاری برای عقیم سازی نسل‌ها استفاده کرد"، اما نگفتید حال که شرکت‌های چندملیتی تولید بذر مانند مونسانتو این دانش را در اختیار دارند و به‌طور گسترده به سراسر جهان و از جمله ایران چنین بذرهایی را وارد می‌کنند، لازم است که تولید داخلی و ایمن بذور اصلاح ژنتیکی شده (تراریخته) توسط جوانان متعهد و متخصص ایرانی مورد حمایت قرار گیرد. و عجب آنکه به حمایت از تولید داخلی بذور اصلاح ژنتیکی شده معترض هستید!.

گفتید: "ممکن است این‌گونه به نظر برسد که استفاده از روش‌های مهندسی ژنتیک قرار است جایگزین عملیات کشاورزی شود"، و این بسیار تعجب آور بود! به یقین هرگز کسی چنین انتظاری از بذر اصلاح ژنتیکی شده نداشته و نخواهد داشت. به عنوان مثال فرض کنید که ژن مقاومت به خشکی از یک گونه گیاهی بومی ایران که در دل کویر می روید و مقاومت زیادی به خشکی دارد، به گندم نان منتقل شود. این انتقال ژن تنها و تنها موجب افزایش مقاومت گندم نان به خشکی می‌شود و هرگز جایگزین عملیات مرسوم کشاورزی نخواهد شد. البته می‌دانیم که شما نیز می‌دانید گندم مقاوم به خشکی به طور قطع جایگزین مناسبی برای طرح نکاشت گندم است که توسط سازمان محیط زیست ارائه شده و امنیت غذایی ایران را در خطر قرار داده است. 

گفتید: "استفاده از بذور اصلاح ژنتیکی شده باعث وابستگی کشاورزان به کمپانی‌های تولید بذر خواهد شد"، اما نگفتید که منظورتان کمپانی‌های تولید بذر چند ملیتی مانند مونسانتو است. نگفتید که همین امروز بخش بزرگی از بذر مورد نیاز کشاورزان ایرانی  از  همان کمپانی‌ها وارد می‌شود. افسوس که نگفتید تولید داخلی بذور اصلاح ژنتیکی شده  به شکل کاملاً  بومی می‌تواند مانع واردات بذر شود. و صد افسوس که جوانان متعهد و متخصص حوزه بیوتکنولوژی ایران را کاملاً نادیده گرفتید. 

گفتید: "استفاده از بذور اصلاح ژنتیکی شده منجر به از دست رفتن گنجینه‌های ژنتیکی و بذور بومی خواهد شد"، اما نگفتید که نجات کشاورزی ایران در شرایط اقلیمی فعلی و شوری و خشکی زمین‌های کشاورزی، با حفظ و استفاده از ذخایر غنی ژنتیکی بومی ایران محقق خواهد شد. نگفتید که حفظ گونه‌های وحشی کویری و استفاده از ژن‌های آنها برای اصلاح ژنتیکی گونه‌هایی مانند گندم و چغندرقند، یک جایگزین بسیار مناسب برای طرح نکاشت سازمان محیط زیست است و می‌تواند موجب بقاء کشاورزی و امنیت غذایی ایران شود. 

گفتید: "کشاورزان طبیعتاً سود مقطعی و تولید کم زحمت را در اولویت کاری خویش قرار خواهند داد. طبیعی است که آنها ، مخاطرات زیست محیطی آینده را در نظر نگیرند"، عجیب است که کشاورزان سخت‌کوش و زحمتکش ایرانی را اینگونه می‌بینید! کشاورزانی که هزاران سال است تلاش می‌کنند با انتقال ژن و اصلاح گیاهان زراعی با روش‌های سنتی که اتفاقاً بسیار پرزحمت و طولانی است! بتوانند به گیاهانی دست یابند که خصوصیات زراعی بهتری داشته باشند. حتماً شما نیز با ما موافقید که متهم نمودن این قشر زحمتکش به بی توجهی به مخاطرات ایمنی زیستی به دنبال سودجویی و کار کمتر، بسیار دور از انصاف است.

گفتید: "محصولات تراریخته سه دسته هستند: مقاوم به علف کش، مقاوم به آفات حاوی ژن Bt و مقاوم به شوری"، عجیب است که طبقه بندی شما فقط و فقط براساس محصولات کمپانی‌های چندملیتی تولید بذر مانند مونسانتو صورت گرفته است! و تلاش جوانان متعهد و متخصص ایرانی در ایجاد گیاهان اصلاح ژنتیکی شده با استفاده از منابع ژنتیکی داخلی کاملاً نادیده گرفته شده است!.

: "کمپانی‌های بزرگ تولید کننده بذور اصلاح ژنتیکی شده، بزرگ‌ترین تولید کننده‌های مواد شیمیایی و جنگ افزارهای شیمیایی هستند" و به آمارهای بالای کشت این محصولات در دنیا اشاره کردید. اما عجیب است که چرا نگفتید حال که عمده کشاورزی دنیا به بذور تولید شده توسط شرکت‌های چندملیتی استثماری از جمله مونسانتو تولید می‌شود و در واقع غذای مردم دنیا به دست این قبیل کمپانی‌هاست، وظیفه ایران اسلامی چیست؟ نگفتید که مسلماً وظیفه ایران اسلامی، اجرای طرح نکاشت گندم نیست! نگفتید که ایران اسلامی باید با تکیه بر منابع ژنتیکی بومی و با اعتماد به جوانان متعهد و متخصص ایرانی، اقدام به تولید داخلی بذور اصلاح ژنتیکی شده نماید و به این ترتیب استقلال و امنیت غذایی کشور و حتی متحدین منطقه را تأمین نماید. نگفتید که حاصل اجرای طرح نکاشت، واردات گسترده فرآورده‌ها و محصولات غذایی (و نه حتی بذر) از همان کمپانی‌هایی است که فرمودید سازنده‌های سلاح‌های کشتار جمعی هستند. 

گفتید: "انتقال یک ژن هم می‌تواند گیاه را تغییر دهد"، می‌دانیم که می‌دانید، اما نمی دانیم چرا نگفتید که جریان افقی انتقال ژن، یک فرآیند کاملاً طبیعی است (با کلیدواژه horizontal gene flux قابل جستجو در منابع علمیست) و میلیون‌ها سال است که طبیعت برای انتقال صفات مختلف از موجودی به موجود دیگر از این روش استفاده می‌کند. و نگفتید هزاران سال است که کشاورزان سنتی و امروزه مؤسسات اصلاح بذر، این دانش را از طبیعت عاریه گرفته‌اند و با انتقال ژن از سایر گیاهان، اقدام به اصلاح گیاهان زراعی مانند گندم نموده‌اند. 

گفتید: "استفاده از محصولات اصلاح ژنتیکی شده حاوی ژن Bt منجر به بروز عوارضی در برخی کشورها (مانند هند) شده است"، ولی نمی‌دانیم چرا نگفتید که تنها ژن قابل انتقال به گیاهان، ژن Bt نیست و نگفتید که این توانایی در ایران وجود دارد که با استفاده از ذخایر ژنتیکی بومی و گیاهی، گیاهان اصلاح ژنتیکی شده کاملاً مطمئن تولید شوند.  نگفتید که حاصل ممانعت از تولید گیاهان اصلاح ژنتیکی شده (تراریخته) بومی مقاوم به خشکی، شوری و ... در داخل ایران و اجرای طرح نکاشت، وابستگی کامل غذایی و واردات گسترده‌‌ی محصولات و فرآورده‌های غذایی از کشورهایی مانند هند، پاکستان، امارات، برزیل، آرژانتین و ... خواهد بود. کشورهایی که حتماً شما نیز می‌دانید عمده بذور مورد نیاز بخش کشاورزی خود را از همان کمپانی‌های چند ملیتی استثماری مانند مونسانتو وارد می‌کنند.

گفتید: "ژن‌هایی که به محصولات تراریخته ایرانی منتقل شده‌اند، ثبت شده و تحت مالکیت شرکت‌ سوئیسی سینجنتا قرار دارند. این ژن‌ها توسط دانشمندان ایرانی جداسازی و ثبت نشده است، پس ما عملاً مالک آنها به شمار نمی‌رویم"، اما نگفتید این همه بی‌توجهی به دانش بومی، این همه بی‌اعتمادی و ناباوری نسبت به دانشمندان ایرانی از کجا ناشی شده است؟ این همه نادیده گرفتن تلاش دانشمندان متعهد ایرانی جهت ایجاد گیاهان اصلاح ژنتیکی شده با استفاده از منابع و ذخایر ژنتیکی ایران از کجا نشأت گرفته است؟ این همه خودناباوری و بی اعتنایی به تلاش محققین ایرانی جهت شناسایی ژن‌های مقاومت به خشکی، شوری، آفات و بیماری‌ها در گونه‌های گیاهی وحشی ایران و بومی سازی اصلاح ژنتیکی گیاهان، ناشی از چیست؟

گفتید: "تکنولوژی انتقال ژن، تفنگ ژنی است و به شرکت مونسانتو تعلق دارد"، و باز دانش و فناوری‌های نوین انتقال ژن که پایه و اساس آن کاملاً گیاهی است و به‌صورت کاملاً بومی توسط مخترعین ایرانی اختراع و ثبت شده را نادیده گرفتید! لازم است بدانیم که در حال حاضر ناقلین ژن گیاهی اختراع و ثبت شده توسط مخترعین متعهد ایرانی به‌طور موفقیت‌آمیزی برای اصلاح ژنتیکی گیاهان در داخل کشور در حال استفاده هستند و توالی آنها در بانک جهانی ثبت توالی به نام مخترعین ایرانی ثبت شده است. 

البته در مورد اخیر حق دارید که ندانید، متأسفانه گرد و غبار ناشی از دعوای دوسویه بی‌حاصل حول گیاه اصلاح ژنتیکی شده (تراریخته)، مانع دیدن پیشرفت‌های چشمگیر، تلاش‌های مستمر و افق‌های روشن پیش رو شده است!

به‌این ترتیب عضو محترم هیئت رئیسه انجمن ارگانیک، از نظر ما به‌عنوان جمعی از دانشجویان متعهد بدنه بیوتکنولوژی ایران، شما فقط و فقط چند نوع گیاه اصلاح ژنتیکی شده تولید کمپانی‌های چندملیتی و استثماری مانند مونسانتو، تکنولوژی‌های انتقال ژن معرفی شده توسط همان شرکت‌ها و ژن‌های معرفی شده توسط آن شرکت‌ها را ملاک قضاوت خود در مورد گیاهان اصلاح ژنتیکی شده قرار داده‌اید و دانش بومی و داخلی را در این زمینه کاملاً نادیده گرفته‌اید! و حتی کمی فراتر از آن، بارها و بارها تولید داخلی بذور اصلاح ژنتیکی شده را در کنار بذور تولید کمپانی‌های استثماری قرار دادید و هیچ مرزی بین آنها قائل نشدید.

می‌دانیم که شما نیز می‌دانید در شرایط فعلی از سویی با پیشرفت سریع علم ژنتیک و بیوتکنولوژی، ژن‌های مقاومت به خشکی، شوری و ... بسیار زیادی توسط متخصصین ایرانی در منابع گیاهی بومی ایران و به‌خصوص گیاهان کویری کشف شده و همچنان در حال کشف شدن است و متأسفانه به‌دلیل فقدان بانک ثبت ژن داخلی در ایران، اطلاعات مربوط به آنها در بانک‌های جهانی ثبت شده‌اند. از سوی دیگر بازی دو سویه‌ای که بین موافقین و مخالفین تولید گیاهان اصلاح ژنتیکی شده (تراریخت) داخلی در ایران آغاز شده است، استفاده از این ذخایر بسیار ارزشمند ژنتیکی بومی را در عمل به‌حالت تعلیق درآورده است. این وضعیت در نهایت به سود وارد کننده بوده و منجر به واردات گسترده بذور از کمپانی‌های چند ملیتی استثماری تولید بذر مانند مونسانتو، سینجنتا و ... شده است. بذوری که حتی اطلاعی از محتوای ژنتیکی آنها در دسترس نیست. و بسیار عجیب است که در چنین شرایطی، برخی افراد، انجمن‌ها و سازمان‌های زیست محیطی به‌جای خودباوری، تکیه بر ذخایر ژنتیکی گیاهی بومی و اعتماد به متخصصین متعهد ایرانی، با ارائه طرح نکاشت دو محصول استراتژیک گندم و چغندرقند، تصمیم به واردات گسترده محصولات و فرآورده‌های غذایی (و نه حتی بذر گیاه) گرفته‌اند. محصولات و فرآورده‌های غذایی که از کشورهایی وارد می‌شوند که بذور همان کمپانی‌های استثماری را می‌کارند و یا در مواردی مانند کشور امارات، فرآورده‌های غذایی را از همان کمپانی‌ها گرفته و بسته‌بندی کرده و به ایران وارد می‌کنند. به‌این ترتیب اجرای طرح نکاشت، علاوه براینکه بی‌توجهی کامل به شاغلین بخش کشاورزی و تبعات اجتماعی بیکاری این قشر عظیم را نشان می‌دهد و خودناباوری و بی‌اعتمادی و نادیده گرفتن کامل متخصصین متعهد حوزه بیوتکنولوژی را به‌وضوح آشکار می‌سازد، امنیت غذایی و سلامت غذایی ایران اسلامی را به‌شدت مورد تهدید قرار داده است. 

در چنین شرایطی بهتر است افراد متعهد و متخصص حوزه بیوتکنولوژی ایران، فارغ از دعوا و مناقشه دوسویه‌ای که بین موافقین و مخالفین گیاهان اصلاح ژنتیکی شده آغاز شده و همچنان نیز ادامه دارد و به‌نظر می‌رسد که تا ابد هم ادامه خواهد داشت!، با اعتماد به منابع ژنتیکی بومی، متخصصین داخلی و فناوری بومی سازی شده، به حمایت از تولید داخلی غذای سالم در داخل ایران بپردازند. 

با کمال تشکر

جمعی از دانشجویان متعهد بدنه بیوتکنولوژی ایران

منبع:

https://telegram.me/SofreSalamat